İnsanlar sabah saatlerinde kahve tüketmekten zevk alırlar. Kafein daha çok kahvede bulunsa da alkolsüz içecekler, çay ve çikolata da kafein içerir. Bu tarz gıdalarla bir aşk ilişkimiz olduğu gerçek. Fakat miktarı abartmak çeşitli sağlık sorunlarına yol açabilir. Peki, kafeinin sağlığa etkileri nelerdir?
Kafeinin Vücut Üzerindeki Etkileri
Kafeinin, içtikten sonraki birkaç dakika içinde sisteminizdeki etkilerini hissedebilirsiniz ve kafein, vücudunuzda saatlerce kalır. Dozaja göre değişmekle birlikte, etkisinin 12 saate kadar devam ettiği bilinir. Kafeinin sağlığa etkilerişu şekilde sıralanabilir:
- Adenosin: Vücudu sakinleştiren adenosinin emilimini engelleyebilir. Bu durum, kısa vadede uyanık hissetmenizi sağlayabilir. Ancak günün ilerleyen saatlerinde uykusuzluk yaşayabilirsiniz.
- Adrenalin: Kafein, sisteminize adrenalin enjekte eder. Bu da size geçici bir destek sağlar. Sonrasında ise yorgun ve depresif hale getirir. Kafein miktarını abarttığınız zaman, gününüz daha gergin ve sinirli geçebilir.
- Kortizol: Vücudun kilo alma, kalp rahatsızlığı ve diyabet ile ilişkili olan hormonunu harekete geçirir.
- Dopamin: Kafein, sisteminizdeki dopamin seviyelerini artırır ve kendinizi iyi hissetmenizi sağlar. Fakat, bir süre sonra kendinizi daha kötü hissetmenize de yol açabilir. Ayrıca dopamin manipülasyonu nedeniyle bağımlılık yaşayabilirsiniz.
- Uyku: Kafeinin sağlığa etkileri söz konusu olduğunda, uykusuzluğa neden olduğunu da söyleyebiliriz.
- Kilo: Kortizol seviyesindeki artış, karbonhidratlar ve yağ için daha güçlü istek uyandırır. Bu durum, vücudun karın bölgesinde yağ depolanmasına yol açar. Sonuç olarak kafein alımı, kilo problemiyle ilişkilidir.
- Egzersiz: Kafein, vücuttaki etkisini yitirdikten sonra kortizol ve diğer hormonlar harekete geçer. Böylece, enerjinizde bir düşüş meydana gelir. Enerji düşüklüğü egzersiz sırasında yorulmanıza ve spor yaparken verimsiz kalmanıza yol açabilir.
Kafein ve Stres
Kafeinin sağlığa etkileri arasında, stres yaratması da yer alıyor. Kortizol seviyelerinin artışı, stres hormonunu harekete geçirir. Yüksek miktarda kafein aldığınız zaman stres hormonunun salınımı da aynı oranda artar. Bununla birlikte, az ve orta miktarlarda kafein tüketmek ruh halinizi iyileştirir ve size destek sunabilir.
Bunları Unutmayın!
Kafeinin olumlu ve olumsuz katkıları söz konusudur. Bu yüzden aşağıdaki önerileri dikkate almanızda fayda var.
- Çok fazla kafein tüketmeyin.
- Öğleden sonra kafein almamaya özen gösterin.
- Kafein alıyorsanız, spor yapmayı ihmal etmeyin.